Uzman Diyetisyen Ferda Koç Anlatıyor: Lipödem Diyeti Nedir, Nasıl Uygulanır?

Lipödem özellikle kadınlarda daha sık görülen, bedenin bazı bölgelerinde simetrik şekilde yağ dokusu artışıyla karakterize edilen kronik bir rahatsızlık. Sıklıkla görülen tipi ise bacakta lipödem oluşumu.

Lipödem nedir ve lipödem neden olur sorusunun cevabı şöyle veriliyor: Bu durum sadece fazla kilo almakla ilgili değil, aynı zamanda hormonal ve genetik faktörlerin etkili olduğu bir çerçeve sunuyor.

Lipödem nasıl geçer diyerek araştırılan tedavi yöntemlerine bakıldığında ilk iş kilo kaybı oluyor. Ancak lipödemli bireylerde kilo vermek tek başına yeterli olmuyor. Çünkü yağ dokusu artışı genellikle diyet ve egzersize dirençli bir yapıda seyrediyor. Bu noktada “lipödem diyeti” kavramı devreye giriyor.

Çeşitli kaynaklar, lipödem hastalarında doğru beslenme stratejilerinin hem semptomların azalmasına hem de kilo yönetiminin kolaylaşmasına katkı sağladığını bildiriyor.

Elbette lipödem diyeti kişiye özgü planlanıyor ve bir beslenme uzmanının gözetiminde uygulanması öneriliyor. Şimdi detaylara bakalım!

Lipödem Diyeti Nedir?

Lipödem diyeti, lipödem tanısı almış kişilerin beslenme düzenini planlarken kullanılan özel bir yaklaşımı. Lipödem tedavisi ise beslenme modelinin hastalığın yönetimine uygun planlanmasıyla oluyor.

Peki, lipödem diyeti nasıl olur? Bu diyetin ilkelerini şu şekilde sıralamak mümkün:

• Dengesiz biriken ödemin azalmasına destek olmak,
• Biriken ödemle gelen ağrı gibi semptomların azaltılmasına destek olmak,
• Kilo kontrolünü ve yönetimini kolaylaştırmak,
• Kişinin günlük yaşamda kendini daha rahat hissetmesine ve yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olmak.

Uzmanın Notu: Lipödem diyeti dahil olmak üzere tüm beslenme örüntüleri kişiye özel planlanmalı. Her bireyin enerji ihtiyacı, yaşam koşulları ve sağlık durumu farklı olabiliyor.

Bu nedenle paylaşılan bilgiler yalnızca genellenebilir bir bakış açısı sunuyor. Lipödem diyetini uygulamadan önce mutlaka bir uzmana danışmanı, kendi kararınla diyete başlamamanı öneriyorum.

Lipödem Diyetini Kimler Uygulayabilir?

Lipödem diyeti özellikle lipödem belirtileri gösteren ve bu konuda doktor tarafından tanı almış kişiler için öneriliyor.

Bacaklarda ağrı, kolay morarma, dokunurken hassasiyet, basen, kalça ve uyluk bölgelerinde yağ birikimi gibi şikayetleri varsa, beslenme düzenine dikkat etmek yardımcı olabiliyor.

Lipödem başlangıcı olan bireylerde erken dönemde sağlıklı bir beslenme planı uygulamak, hastalığın ilerleme hızını yavaşlatabiliyor. Bununla birlikte lipödem diyeti, sadece lipödem tanısı almış kişilere yönelik.

Bu da şu demek, lipödem diyetini herhangi bir sağlık sorunu olmadığı halde uygulamak pek de doğru olmayabiliyor.

Lipödem Diyetinin Faydaları Nelerdir?

Lipödem diyetiyle birlikte aşağıdaki etkiler görülebiliyor:

• Ödemin azalmasına destek olabiliyor: Sodyum ve buna bağlı olarak tuz içeriği düşük, antienflamatuvar besinler tercih edildiğinde, vücuttaki sıvı dengesi korunuyor ve elektrolit dengesi sağlanıyor. Ödemdeki hafiflemeyle lipödemin biriktiği noktalarda görülen ağrılar da hafiflemeye başlayabiliyor. 
• Bağırsak sağlığını olumlu etkileyebiliyor: Diyet posasından zengin ve dengeli bir diyet, bağırsak mikrobiyotasını olumlu etkileyebiliyor.
• Kilo kontrolüne destek oluyor: Lipödem yalnızca fazla kilo ile ilgili olmasa da, fazla kilolar görülen semptomları güçlendirebiliyor. Lipödem diyeti dengeli ve kişiye özel enerji alımıyla kilo kontrolünü kolaylaştırabiliyor.
• Enflamasyonun azalmasına yardımcı olabiliyor: Şeker ve işlenmiş besinlerden uzak durmak, vücuttaki enflamasyon seviyesini azaltabiliyor. Enflamasyon, genellikle metabolik bazı rahatsızlıklar ile ilişkilendiriliyor. 
• Psikolojik olarak iyi hissetmeye yardımcı oluyor: Beslenme planını kontrol altında tutmak, kişinin kendini daha güçlü ve motive hissetmesine katkı sağlayabiliyor.
• Diyetin düzenli takibiyle lipödem seyrindeki gelişme başarı hissini kuvvetlendirebiliyor ve hastalığın yönetiminde pozitif sonuçlar gösteriyor. Lipödem görüntüsünde de düzelmeye gidilmesiyle kişinin beden algısı değişiyor ve bu da motivasyon sağlıyor.

Burada akılda bulundurulması gereken en önemli nokta şu:

Lipödem tedavisi nedir sorusunun cevabı aranırken lipödem diyeti tek başına bir tıbbi tedavi yöntemi değil, aslında bizlere tüm lipödem hastalığının yönetiminde destekleyici bir yaklaşım sunuyor.

Tedavi sürecinde doktorun ve diyetisyenin önerileriyle birlikte uygulanması ve çoklu disiplinlerin yaklaşımları çok daha etkili sonuçlar gösterebiliyor. 

Lipödem diyeti, tek başına lipödemi tamamen iyileştirmiyor veya yok etmiyor. Fakat doğru şekilde uygulandığında ve egzersizlerle desteklendiğinde yaşam kalitesini artırmaya yardımcı olabiliyor.

Düzenli bir lipödem beslenme planı hem vücudun gereksinimlerini karşılıyor hem de günlük yaşamında bireyin bedeniyle daha rahat hissetmesine destek verebiliyor.

Lipödem Diyeti Nasıl Yapılır?

Lipödem diyeti uygulanırken temel amaç vücuttaki ödemi azaltmak, enflamasyonu dengelemek ve kilo kontrolünü kolaylaştırmak. Peki, lipödem diyetinde ne yenir, ne içilir?

Bunun için bazı beslenme ilkeleri, lipödemdeki yasak yiyecekler, lipödemde neler yenebiliyor sorusunun cevabı ve püf noktalar ön plana çıkıyor:

• Taze sebze ve meyve tüketimi artırılıyor. Antioksidan içeriği yüksek besinler bağışıklık sisteminin normal fonksiyonlarına destek sunabiliyor. Antioksidanlar vücuttaki serbest radikallerin oluşturacağı hasarı en aza indirmekle görevli.
• Tuz tüketimi sınırlandırılıyor. Sodyum, vücutta ödem tutulumuna neden olabiliyor. Bu nedenle işlenmiş besinlerden uzak durmak gerekiyor.
• Sodyumun en büyük kaynaklarından birisi ise tuz. Dünya Sağlık Örgütü günde en fazla 5 gram olacak şekilde iyotlu tuz kullanımını öneriyor. 
• Şeker ve basit yapılı karbonhidratlar azaltılıyor. Tatlı, beyaz ekmek ve paketli atıştırmalıklar enflamasyonu tetikleyebiliyor.
• Aynı zamanda kan şekerinde de dengesiz yükseliş ve düşüşlere sebep olabildiğinden lipödem diyet modeline uyumda zorluklar yaratabiliyor. 
• Tam tahıllar tercih ediliyor. Posa açısından zengin besinler sindirim sistemini ve bağırsak sağlığını destekliyor. Tam buğday ekmek, psödotahıllar (kinoa, amarant, karabuğday gibi) diyet posası açısından diyette yer alıyor.
• Yeterli protein alımı sağlanıyor. Kas kütlesini korumak için dengeli protein tüketimi öneriliyor. Aynı zamanda lipödemde egzersiz sonrası hızlı iyileşme için iyi kalite protein kaynaklarının tüketilmesi gerekiyor. Yumurta, yağlı balıklar, et ve süt ürünleri diyete eklenebiliyor.
• Sağlıklı yağlar diyete ekleniyor. Özellikle zeytinyağı ve omega-3 içeren besinler enflamasyonu azaltmaya yardımcı olabiliyor.

Lipödem diyeti uygularken hastalığın yönetiminde egzersiz ve lipödem masajı gibi destekleyici yöntemlerle birleştirmek de yararlı olabiliyor.

Düzenli yürüyüş, hafif tempolu koşular, yüzme, pilates ya da yoga gibi aktiviteler dolaşımı artırmaya yardımcı oluyor ve lipödemin gözle görülür etkilerini aza indirebiliyor.

Lipödem Diyeti Yaparken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Lipödem diyetini uygularken göz önünde bulundurman gereken bazı alışkanlıklar şunlar:

• Bol su içmeye özen göstermelisin. Günlük sıvı alımı, ödemin azalmasına destek oluyor. Az su içmek veya fazla sıvı atımı su tutulumuna sebep olabiliyor ve lipödeme katkı sağlıyor. 
• Hazır ve paketli ürünlerden kaçınmalısın. Yüksek tuz ve katkı maddeleri lipödem belirtilerini artırabiliyor. Aynı zamanda içeriğindeki şeker ve kullanılan farklı yağlar da fazladan kilo alımına zemin hazırlıyor. 
• Porsiyon kontrolüne dikkat etmelisin. Fazla kalori almak, kilo artışının yanı sıra porsiyon içerisindeki kontrolsüz yağ alımı nedeniyle de lipödemin ilerlemesine zemin hazırlayabiliyor.
• Lipödem egzersizlerini ihmal etmemeli ve yaşam tarzı haline getirmelisin. Beslenme ve lipödem diyet modeline harfiyen de olsa uyum göstermek tek başına yeterli olmuyor.
• Yani hareketli bir yaşam düzeni lipödem beslenmesinde büyük önem taşıyor. Hareketli yaşam lipödemin gözle görülür etkilerini oldukça azaltabiliyor.

Bu alışkanlıkların kazanılmasıyla lipödemin yönetimi çok daha kolay hale gelebiliyor.

Uzmanın Notu: Günlük yeterli sıvı alımının önemini daha iyi anlamak için “Su İçmek Neden Önemli? Su İçerken Nelere Dikkat Etmelisin?” isimli makaleye göz atabilirsin.

Lipödem Diyetinde Kaçınılması Gereken Yiyecekler

Lipödem beslenmesinde bazı gıdaların sınırlandırılması veya tamamen kaçınılması öneriliyor. Lipödem yasak yiyecekleri şu şekilde listeleyebiliyoruz:

• Rafine şeker içeren tatlılar (glikoz veya mısır şurupları gibi)
• Paketli ve işlenmiş besinler
• Beyaz ekmek, hamur işleri, basit karbonhidratlar
• Aşırı tuzlu yiyecekler, sodyum içeriği yüksek besinler
• Kızartmalar, işlenmiş ve kaynağı bilinmeyen yağlar
• Gazlı ve şekerli içecekler, asitli meşrubatlar
• Yağlı kırmızı et ve işlenmiş et ürünleri (salam, sosis, sucuk gibi nitrat içeren besinler)

Lipödem diyetinde ne yenmez sorusunu yukarıdaki maddelerle yanıtlamak mümkün. Bunlar yerine taze sebze, meyve, koyu yeşil yapraklı besinler, tam tahıllar, kurubaklagiller ve sağlıklı yağları tercih etmek lipödem diyetine daha uygun oluyor.

Lipödem Beslenmesine Uygun Yağlar Hangileridir?

Lipödem diyetinde özellikle antienflamatuvar etkili yağları tercih etmek önemli oluyor. Lipödemli bireyler için sağlıklı yağların hangileri olduğu tartışılıyor. Diyete eklenebilecek yağlar şu şekilde listelenebiliyor:

• Zeytinyağı
• Hindistan cevizi yağı (orta zincirli yağ asitleriyle sindirime yardımcı olabiliyor)
• Avokado yağı
• Ceviz yağı
• Keten tohumu yağı
• Balık yağı (omega-3 açısından zengin)

Bu yağlar miktarları ve alımı diyetisyen tarafından belirlenmiş şekilde kullanıldığında hem vücuda çok yönlü etki sunabiliyor hem de vücutta görülen enflamasyonu azaltabiliyor.

Uzmanın Notu: “Hindistan Cevizi Yağı Nasıl Kullanılır? Faydaları Nelerdir?” isimli makaleye göz atarak bu değerli yağın etkilerini daha yakından keşfedebilirsin.

Lipödem Diyetlerinde Sık Yapılan Hatalar Nelerdir?

Lipödem diyeti uygularken bazı yanlışlar sürecin etkisini yavaşlatabiliyor. Diyet uygulamada görülen yanlışlardan bazıları şunlar:

• Kendi başına lipödem diyet listesi oluşturmak veya başkasının listesini kullanmak: Her bireyin enerji ve besin öğesi içeriğine dair gereksinimi farklılık gösteriyor. Metabolizma da parmak izi gibi her zaman kişiye özel. Bu sebeple uzman gözetimi eşliğinde kişisel diyet ve menü planlaması şart.
• Hızlı kilo vermeye çalışmak: Aşırı düşük kalorili diyetler kas kaybına yol açabiliyor. Bu diyetler ilk başta su kaybıyla tartıda “olumlu” gibi bir sonuç verse de, uzun vadeli uygulamalarda kas yıkımına bağlı olarak başka hastalıklara da sebebiyet verebiliyor. 
• Egzersizi ihmal etmek: Sadece beslenmeyi düzenlemek veya yalnızca beslenmeye ağırlık vermekle lipödemin gidişatının yönetilmesi zor olabiliyor. Evde yapılabilecek en etkili spor hareketleri ile beraber yürütülen dengeli bir beslenme programı, iyileşme sürecinin aynı zamanda kalıcı hale gelebilmesi için oldukça önem arz ediyor. 
• Sürekli aynı yiyecekleri tüketmek: Tek tip beslenme veya sürekli olarak aynı besin gruplarının tüketilmesi ilerleyen süreçlerde besin öğelerinin yetersizliğiyle sonuçlanabiliyor.
• Çok sıklıkla duyduğumuz “şaşırtma” yöntemi burada aslında etkili oluyor. Çünkü farklı besin gruplarının yeterli ve dengeli miktarda tüketilmesiyle vitamin ve mineral gibi mikro besin öğelerinin yetersizliklerini önleniyor.Ayrıca çeşitlendirme yapılarak diyet uygulamalarının sıkıcılıklarının önüne geçiliyor.

Lipödem diyeti, lipödem tedavisinde beslenme açısından oldukça destekleyici bir yaklaşım sunuyor. Doğru ve dengeli yapılan lipödem diyeti, düzenli egzersiz ve uzman doktor ile diyetisyen kontrolü eşliğinde uygulandığında, kişinin günlük yaşam kalitesini artırabiliyor.

Sen de lipödem belirtilerini vücudunda gözlemliyorsan, lipödem diyetini kendi yaşam tarzına uygun şekilde planlaman için mutlaka bir uzmana danışman çok önemli. Kendi kararınla lipödem diyetine başlamamalısın.

Eğer bu yazımız ilgini çektiyse, diyet ve sağlıklı beslenmeye dair daha fazla içeriği beslenme kategorisinde bulabilirsin!